قانون بکهام در اسپانیا (که بهعنوان قانون مالیات بکهام هم شناخته میشود) از سال ۲۰۰۵ بهعنوان یک رژیم مالیاتی ویژه برای جذب نیروی کار خارجی با درآمد بالا تصویب شد. این قانون به مهاجرانی که برای کار به اسپانیا میآیند اجازه میدهد مالیات خود را با نرخ ثابت و معمولا کمتری نسبت به نرخهای عادی بپردازند.
شرکت مهاجرتی ویکو با تجربه طولانی در امور مهاجرت به اسپانیا، در این مقاله راهنمایی کرده که چگونه میتوانید از قانون بکهام بهرهمند شوید. در ادامه ابتدا مختصری از چیستی و هدف قانون بکهام میگوییم، سپس مزایا، شرایط، نحوه درخواست و نکات مهم آن را بررسی میکنیم، و در پایان به پرسشهای متداول پاسخ میدهیم.
🔹قانون بکهام در اسپانیا چیست و چرا تصویب شد؟
قانون بکهام در اصل یک رژیم مالیاتی ویژه برای مهاجران است که از طریق لایحه سلطنتی ۶۸۷/۲۰۰۵ در قانون مالیات بر درآمد افراد تصویب شده است. مطابق این قانون، فرد مهاجر در سال اول اقامت و پنج سال بعدی (مجموعا شش سال) بهعنوان «غیرمقیم مالیاتی» شناخته میشود و فقط بر درآمدهای حاصله در اسپانیا مالیات میدهد.
بر این اساس، نرخ مالیات بر درآمد اسپانیا برای این افراد، ۲۴٪ ثابت (تا سقف حدود ۶۰۰ هزار یورو درآمد سالیانه) تعیین میشود. این نرخ ثابت در مقایسه با سیستم عادی اسپانیا که نرخهای تصاعدی تا حدود ۴۵٪ یا بیشتر دارد، فرصت بسیار مناسبی برای صرفهجویی مالیاتی فراهم میکند.
دلیل تصویب قانون بکهام، جذب استعدادها و سرمایهگذاران خارجی به اسپانیا بود. دولت اسپانیا دریافت که کارمندان پردرآمد بینالمللی، ورزشکاران و مدیران ارشد با پرداخت مالیات سنگین (تا ۵۴٪) تمایل کمتری برای مهاجرت به اسپانیا دارند.
به همین خاطر با کاهش نرخ مالیات به ۲۴٪ و معاف کردن درآمدهای خارجی از مالیات اسپانیا، تلاش شد تا این کشور برای مهاجران شاغل جذابتر شود. نام «قانون بکهام» هم از فوتبالیست مشهور انگلیسی، دیوید بکهام، گرفته شده که جزو اولین کسانی بود که از این معافیت مالیاتی هنگام حضور در رئال مادرید بهره برد.
🔹مزایای مالیاتی قانون بکهام برای مهاجران
قانون بکهام مزایای متعددی برای مهاجران کاری در اسپانیا دارد. مهمترین آنها عبارتند از:
تحت قانون بکهام، درآمد شغلی داخل اسپانیا تا سقف ۶۰۰ هزار یورو فقط ۲۴٪ مالیات دارد. این در حالی است که در نظام عادی مالیاتی اسپانیا، حتی افراد با درآمد متوسط نیز در برخی مناطق تا ۴۵٪ مالیات میپردازند.
درآمدها و سود سرمایهای کسبشده خارج از اسپانیا (مثل اجاره املاک خارجی، سود سهام یا بیزنس خارج) تحت این قانون مشمول مالیات اسپانیایی نمیشوند. بنابراین اگر علاوه بر درآمد اسپانیاییتان، درآمد خارجی هم دارید، از این معافیت سود زیادی میبرید.
فقط داراییهای داخل اسپانیا مشمول مالیات ثروت هستند و داراییهای خارج از کشور شامل مالیات ثروت اسپانیا نمیشوند. به عبارت دیگر، ملزم نیستید داراییهای خارجی خود را در اظهارنامههای مالیاتی اسپانیا (مثل فرم ۷۲۰) گزارش کنید.
💡این مزایا، قانون بکهام را به یک فرصت مالی جذاب برای مهاجران شاغل در اسپانیا تبدیل کردهاند. به عنوان مثال، اگر شما سالیانه ۱۰۰ هزار یورو از یک کارفرمای اسپانیایی حقوق دریافت کنید و همزمان ۲۰ هزار یورو درآمد اجاره از خارج اسپانیا داشته باشید، فقط همان ۱۰۰ هزار یورو با ۲۴٪ مالیات روبرو خواهد شد و درآمد اجاره خارجی شما اصلاً توسط اسپانیا مالیات نمیخورد.
🔹چه کسانی مشمول قانون بکهام میشوند؟
برای بهرهمندی از قانون بکهام، شرایط مشخصی وجود دارد. به طور کلی متقاضیان باید ویژگیهای زیر را داشته باشند:
باید به سبب پیشنهاد شغلی یا انتقال شغلی به اسپانیا آمده باشید و در سال اول حداقل ۱۸۳ روز (نزدیک به ۶ ماه) در اسپانیا اقامت کنید (و بهعنوان مقیم مالیاتی اسپانیا محسوب شوید).
معمولاً متقاضی نباید در ۵ سال گذشته مقیم مالیاتی اسپانیا بوده باشد. (برخی منابع ۱۰ سال را نیز گزارش کردهاند.) این شرط به این دلیل است که قانون صرفاً برای جذب نیروی جدید خارجی طراحی شده است.
فرد باید با شرکت اسپانیایی یا یک شعبه اسپانیایی از شرکت خارجی قرارداد استخدام داشته باشد. به عبارت دیگر، از طریق یک پیشنهاد شغلی یا انتقال درونشرکتی به اسپانیا آمده باشید. اخیراً بعضی مشاوران مالیت اشاره میکنند حتی کسانی که با ویزای استارتاپ یا دیجیتال نومد به اسپانیا آمدهاند و حداقل ۴۰٪ درآمدشان مربوط به فعالیتهای تحقیق و توسعه است، ممکن است مشمول شوند.
بیشتر فعالیت شغلی شما باید در داخل خاک اسپانیا انجام شود. مثلاً قانون جدید میگوید حداقل ۸۵٪ فعالیت کاری باید در اسپانیا انجام پذیرد. اگر مرکز اصلی فعالیت اقتصادی شما خارج از اسپانیا باشد، شرایط پیچیده خواهد شد.
گروههای خاصی معمولاً نمیتوانند از این قانون استفاده کنند. از جمله ورزشکاران حرفهای (مثل فوتبالیستها) و فریلنسرها/خوداشتغالها معمولاً مشمول نیستند. علاوه بر آن، مدیرانی که بیش از ۲۵٪ سهام شرکت اسپانیایی را دارند نیز معمولا شامل قانون نمیشوند (مگر با ویزای خاص کارآفرینی).
🔹قانون بکهام و معافیت مالیاتی داراییهای خارجی
یکی از جذابترین جنبههای قانون بکهام این است که داراییها و درآمدهای خارج از اسپانیا مشمول مالیات اسپانیایی نمیشوند. بر اساس مقررات ویژه، مالیات بر ثروت تحت این قانون فقط بر داراییهای واقع در خاک اسپانیا اعمال میشود. یعنی اگر خانه یا سرمایهای در کشور دیگری داشته باشید، برای اسپانیا معاف است. علاوه بر این، اعلام داراییهای خارجی در فرم ۷۲۰ نیز جزو الزامات شما نیست.
این موضوع باعث میشود مهاجرانی که در ایران یا سایر کشورها دارایی یا درآمد خارجی دارند، تحت قانون بکهام نگرانی مالیاتی کمتری داشته باشند. به عبارت دیگر، تا زمانی که مشمول قانون بکهام هستید، تنها باید مالیات داراییها و درآمدهایی که در خود اسپانیا کسب میکنید را پرداخت کنید و داراییهای خارج از اسپانیا با همان معافیت مالیاتی خاص حفظ میشوند.
🔹مراحل درخواست و مدت اعتبار قانون بکهام
اگر تمامی شرایط گفتهشده را دارید، برای بهرهمندی از قانون بکهام باید در مهلت قانونی اقدام کنید. مراحل کلی عبارت است از:
💡در مورد مدت اعتبار قانون بکهام باید گفت که این رژیم ویژه حداکثر تا شش سال متوالی اعمال میشود. یعنی از سال ورود شما به اسپانیا (سال اول) به علاوه پنج سال مالی بعدی، مجموعاً شش سال. پس از پایان این مدت، وضعیت مالیاتی شما به نظام عادی اسپانیا بازمیگردد. شرکت ویکو میتواند در تکمیل فرمها و رعایت مهلتها همراه شما باشد تا بهموقع از این فرصت ویژه استفاده کنید.
🔹نکات مهم و محدودیتهای قانون بکهام
با وجود همهی مزایای فوق، قانون بکهام هم شامل برخی محدودیتهاست که باید به آنها توجه شود:
- این قانون عمدتاً برای افراد با درآمد بالا طراحی شده است. اگر درآمد سالیانه شما نسبتاً پایین باشد، معافیتهای متداول مالیاتی (مانند کسورات شخصی و خانوادگی) ممکن است در نظام عادی مالیاتی بهتر باشند. در نتیجه قانون بکهام در این شرایط لزوماً مفید نیست.
- حد ۶۰۰ هزار یورو درآمد سالیانه یک سقف مهم است. به درآمد بالاتر از این مقدار ۴۷٪ مالیات تعلق میگیرد. بنابراین اگر درآمد شما بسیار زیاد است، بخش مازاد ممکن است با نرخ بیشتری مشمول مالیات شود.
- افراد گروههای خاص حق استفاده از این قانون را ندارند. بهطور مثال، ورزشکاران حرفهای (مثل فوتبالیستها) و فریلنسرها/خوداشتغالها معمولاً نمیتوانند از قانون بکهام بهره ببرند.
- اگر پس از مدت تعیینشده (۶ سال) همچنان در اسپانیا بمانید، از سال هفتم به بعد باید از قوانین مالیاتی عادی پیروی کنید. در این صورت نرخ مالیاتتان ممکن است افزایش یابد.
- افراد تحت قانون بکهام معمولا نمیتوانند از معاهدات دوطرفه مالیاتی که بین اسپانیا و کشور مبدأ وجود دارد، بهرهمند شوند. همچنین امکان استفاده از معافیتهای محلی مالیاتی (مانند کسرهای خانوادگی) در نرخ ثابت ۲۴٪ وجود ندارد.
با وجود این محدودیتها، اگر جزو گروه هدف (کارمند خارجی با قرارداد اسپانیایی و درآمد بالاتر از حداقل موردنظر) باشید، مزایای قانون بکهام همچنان به مراتب بیشتر است. مهم است که قبل از اقدام، معایب و محدودیتهای خود را دقیق بررسی کنید و در صورت نیاز از مشاور مالیاتی کمک بگیرید.
مزایا و معایب قانون مالیاتی بکهام
مزایای قانون بکهام
- نرخ مالیات ثابت (۲۴٪)
- معافیت از مالیات بر درآمد خارجی
- گواهی اقامت مالیاتی در اسپانیا
- 6 سال استفاده از معافیت های مالیاتی
- همسر و فرزندان زیر ۲۵ سال نیز تحت شرایطی میتوانند از این قانون استفاده کنند
- شمول نُماهای دیجیتال و کارآفرینان
- سادهسازی اظهارنامه مالیاتی
چالشهای قانون بکهام
- درآمد سالانه بالاتر از ۶۰۰,۰۰۰ یورو مشمول نرخ بالاتر (۴۷٪) خواهد بود
- مشمولان بکهام نمیتوانند از برخی کسریها و معافیتهای مالیاتی معمول ساکنان بهره ببرند.
- برای برخورداری از این قانون نباید در چند سال گذشته مقیم مالیاتی اسپانیا بوده باشید
- فقط کارکنان رسمی میتوانند از این قانون استفاده کنند و افراد خوداشتغال از این مزایا برخوردار نیستند.
- برای بهرهمندی باید ظرف ۶ ماه از شروع کار در اسپانیا، درخواست رسمی به سازمان مالیاتی ارائه دهید.